Süt İnekçiliğinde Pratik Bilgiler
Biz inanıyoruz ki; Damızlık Birliği Üyeleri Balıkesir’in en bilinçli üreticileridir.
Bugün çok basit, ancak çok önemli saydığımız birkaç pratik bilgiyi sizlerle paylaşmak istiyoruz;
* Bir düvenin en fazla ne kadar süt vereceğinin (pik noktası) öğrenmek için, ilk doğumunu yapan düvenin 5. günde verdiği süt miktarına 18 litre daha ilave edilir.
* Örneğin ilk doğumunu yapan düve doğumunun 5. gününde 1 7 litre süt veriyorsa buna 18 litre daha ilave edilir bu düve 35 litre süt verecek demektir.
* Eğer bu hayvan düve değil de, birkaç doğum yapmış inekse, 5. günde verdiği sütün üstüne 13 litre ilave edilir.
* Bu yöntem özellikle hayvan alımlarında önemli bir ölçüdür.
* Süt hayvancılığının baş belası olan mastit ten kurtulmanın en önemli yollarından birisi, düveler henüz 7 aylıkken mastit aşısı yapılmasıdır. Çünkü bu yaşlarda düvenin meme dokusu oluşmaya başlar.
* Çok yüksek süt verimli ineklerde, doğumdan sonra ilk tohumlamayı 80 gün geçmeden yaptırırsak döl tutma şansı %10’u geçmez. Bu nedenle ilk tohumlama için 80 günü geçirmek uygundur.
* Süt verimi arttıkça kızgınlık süresi kısalır. Günde 20 litre süt veren ineklerde kızgınlık 12-18 saat sürerken. 35-40 litre süt veren ineklerde kızgınlık süresi 4-6 saate kadar inebilir. Üstelik bu kızgınlık çoğunlukla gece yarısı ve sabaha karşı şekillenir. Bu nedenle genellikle atlanır.
Ekonomik zorluklar içindeki üreticinin kullanmak zorunda kaldığı samanın ne yazıktır ki hiçbir yararı yoktur. Aksine saman hem yem yemeyi olumsuz yönde etkiler, hem de sindirimi zorlaştırır. Bu nedenle saman yerine kuru ot, kuru yonca veya silaj temin edilmelidir.
* Artık kaba ve kesif yemin ayrı ayrı verilmesi, çağdaş hayvan beslemede terkedilmiştir. Doğru olan yemin tümünün karıştırılarak verilmesidir. Günde sadece 2 öğün yemlemede son derece sağlıksızdır. Hayvanlar en az 3 öğün, mümkünse daha fazla yemlemelidir. Elbette ki en sağlıklısı “açık büfe” yöntemi yani serbest yemlemedir.
* Doğumuna 20 gün kalmış ineklerin beslenmesinde kalsiyum açısından düşük yemler tercih edilmelidir. Aksi halde “doğum felci” riski artar. Yonca yüksek oranda kalsiyum içerdiğinden gebeliğin son 20 gününde verilmemelidir. Onun yerine kuru ot veya çok az olmak şartıyla silaj verilebilir.
* Ayrıca şeker pancarı posasının da gebe ineklere yoğun olarak verilmesi sakıncalıdır. Ölü sakat veya kör buzağı doğumlarına yol açabilir.
* Halk arasında şeker hastalığı diye bilinen Ketosis’in birçok beslenmeye ilişkin nedeni olmasına rağmen, en önemlisi düşük enerjili yemlerdir. Yüksek proteinli, ancak düşük enerjili yemler hayvanlarda birçok hastalığa ve döl tutma sorunlarına yol açarlar. Bu tür yemlerde kesinlikle kaçınmak gerekir.
Mısır silajı yaparken, biçim zamanı çok önemlidir. Tanelerin yarısı süt, yarısı hamur halindeyken en ideal biçim zamanıdır. Taneler katılaşınca silaj kalitesi çok düşer. Silaj parçacıkları da 1 cm ile 2,5 cm arasında olmalıdır. Ayrıca silaj yaparken içine tuz veya başka madde katmak yanlıştır.
