Buzağılar Niçin İshal Olurlar?
– Buzağı ishallerinin %80’i beslemeye,%20’si enfeksiyonlara bağlıdır.
– Bakım ve beslemeye bağlı ishal nedenleri:
– Yetersiz-kalitesiz ağız sütü,
– İçirilen süt- mama kalitesi ve sıcaklığı,
– Düzensiz öğün aralığı,
– Soğuk-sıcak hava, hava cereyanı gibi stres faktörleri,
– Altlık ıslaklığı ve kirliliği,
– Verilen su kalitesi ve sıcaklığı,
– Kullanılan kapların hijyen koşulları,
– Buzağıların ayrı doğum bölmelerinde doğmaması,
– Doğumhanelerin temiz olmaması,
– Göbek dezenfeksiyonu yapılmaması,
– Bakıcının değişmesi ve bakıcının temizliğidir.
İshalli Buzağıya İlk Yapılacaklar Nelerdir?
– İshalli buzağı ayrı bölmeye alınmalı,
– İshal görüldüğünde verilen süt azaltılmalı,
– 1-2 litre yağsız ayran verilebilir,
– Limon suyunun içine 2 tablet aspirin eritilip içirilebilir,
– 1 litre ılık suda 2 çay kaşığı sofra tuzu, 2 çay kaşığı yemek sodası, 2 çay kaşığı şeker eritilerek buzağıya içirilmeli,
– Hazırlanan bu karışım 1-2 gün canlı ağırlığın %10’u düzeyinde verilebilir.
– Ciddi ishallerde antibiyotik ve elektrolitler damar içi uygulanmalı ve
veteriner hekime başvurulmalıdır.
İshaller ve Buzağı Ölümleri Nasıl Önlenir?
– Gebe ineklere, doğuma iki ay kala iki hafta ara ile koruyucu aşılar uygulanmalı,
– İnek, doğuma 1 hafta kala ayrı doğum bölmesine alınmalı,
– Doğumu yakın ineklere vitamin A, E ve selenyum sağlanmalı,
– Anneye ve dolayısıyla yavruya iç parazit mücadelesi uygulanmalı,
– Hijyen koşulları uygun değilse, buzağı doğar doğmaz, buzağı septisemi serumu yapılmalı,
– Doğum sonrası buzağının ağzı ve burnu temizlenip solunum yapması sağlanmalı,
– Buzağı ineğin yalamasından sonra alınıp hijyenik bir buzağı bölmesine konulmalı,
– Buzağı bu bölmede en az 2 ay ayrı tutulmalı,
– Göbek kordonu bağlanmamalı, tentürdiyot ile dezenfekte edilmeli,
– En kısa sürede ağız sütü verilmeli,
– Buzağı barınak ve bölmeleri kuru ve temiz olmalı,
– Yaşına göre ayarlanan süt veya mama verilmeli ve öğün saatlerine uyulmalı,
– Su ve süt kapları ayrı olmalı ve temiz tutulmalı,
– Başta buzağı dönemi olmak üzere bozuk ve küflü yem verilmemeli,
– İlk 4 hafta buzağılar iyi izlenip ishal ve zatürre iyi takip edilmeli,
– Aç buzağılara fazla süt-mama verilmemeli, sıcaklıkları 36-38 C olmalı,
– Buzağı beslemede temel kural temizlik ve zamanlamadır.
Hazırlayanlar:
Prof. Dr. Ergün DEMİR
Zir. Yük. Mühendisi Mustafa YILDIRIM
Zir. Yük. Mühendisi Ahmet KARA
Vet. Hekim Ali AKKAŞOĞLU