Sığırların Beslenme ve Bakımı, Teknik Bilgiler

Buzağı Döneminde Beslenme

1. Ağız Sütü İle Beslenme (İlk 3 gün)

Ağız Sütü Niçin Önemlidir?

– İnek ağız sütün, normal süte göre birkaç kat fazla besin maddesi içerir,
– Buzağı doğumla ana karnındaki korunaklı ortamdan, birden farklı bir çevreye girer,
– Buzağının hastalıklara karşı bağışıklığını sağlayan maddeleri içerir,
– Çünkü buzağı anadan bağışıklık maddeleri almadan doğar,
– Ağız sütü buzağının ilk aşısı olur ve doğumdan sonra 2-3 gün pasif bağışıklık sağlar,
– Ağız sütünde bulunan magnezyum sülfat, buzağının bağırsaklarında bulunan mekonyumun dışarı atılarak bağırsakların temizlenmesini sağlar,
– Buzağı ağız sütünü ne kadar erken içerse bağırsakta mikrop tutunması da azalır.

Buzağılara Ağız Sütü Ne Kadar Verilir?

– Buzağılara doğumu takiben en kısa sürede başlanarak, ilk 3 gün, günde 3 öğün, öğünde en az 1.5 lt olmak üzere, günlük toplam 4-5 litre ağız sütü içirilmeli,
– Genel Kural: Ortalama büyüklükteki bir siyah-alaca buzağı doğumu takiben ilk 6 saat içinde en az 2-3 litre ağız sütü tüketmeli.
– İlk 12 saat önemli olup bu sürede bağışıklık maddelerinin yarayışlılığı daha yüksektir,
– Ağız sütü verilmesinde kovadan içme ve emme yerine biberonla içirme tercih edilmeli,
– Ağız sütü taze olmalı, farklı hayvanların ağız sütleri karıştırılıp kullanılmamalı,
– Ağız sütü 37 C sıcaklıkta, biberonla 80 cm yükseklikten ve 45 derecelik açı ile içirilmelidir.

2. Süt ve Buzağı Maması ile Beslenme (4. günden- 6. haftaya kadar)

– Süt, buzağı için yeterlidir, ancak buzağı mamaları da kullanılabilir.
– Günde 4-5 litre arasında süt veya buzağı maması kullanılır,
– Süt veya mama buzağılara ağırlıklarının %8-10’u düzeyinde verilmeli,
– Fazla verilirse başlangıç yemi tüketimi azalır,
– Bu dönemde serbest olarak buzağı başlangıç yemi de buzağılara verilmeli,
– 6. haftada süt veya mama azaltılarak buzağı başlangıç yemini fazla yemesi sağlanmalı,
– İşkembede papilla gelişimi olumsuz etkilendiğinden, buzağılar 6 haftadan daha uzun süre süt veya mama ile beslenmemeli,
– Mama iyi eritilmeli,iyi karıştırılmalı ve soğuk verilmemeli,
– Bu dönemde temiz su serbest olarak verilmeli,
– Sütten kesilene kadar buzağıya özellikle saman başta olmak üzere diğer kuru ot ve silaj gibi kaba yemlerin verilmesi önerilmez,
– Buzağılar bu dönemde meraya çıkarılmamalı,
– 6. hafta sonunda sütten kesilip sadece serbest olarak buzağı başlangıç yemi, kaliteli kuru ot ve serbest su verilmeli, saman ve silaj kullanılmamalı,
– Bu dönemde hayvanların katı yem almaları işkembe gelişmesi açısından hayati önem taşır.

Buzağılar Sütten Nasıl Kesilir?

– Buzağılar ekonomik üretim için 6 haftalık yaşta sütten kesilebilmeli,
– Zira işkembede sindirim için gerekli mikroorganizmalar 6.-8. haftalarda oluşur.
– Erken sütten kesim için başlangıç yemi tüketimi teşvik edilmeli,
– Sütten kesimde buzağı yaşı kadar büyüklüğü de önemlidir.
– Bununla birlikte en önemli kriter yeterli başlangıç yemi tüketimidir.
– Sağlıklı buzağılar süte ek olarak vücut ağırlıklarının % 1-1.5’u kadar olmak üzere, en az günde 850 gr buzağı başlangıç yemi tüketmeye başladıklarında sütten kesilebilirler.
– Sütten kesim zamanında hayvana verilmekte olan başlangıç yemi değiştirilmemeli, buzağılar taşınmamalı ve stres yaratan işlemler yapılmamalıdır.

3. Buzağı Başlangıç Yemi ile Beslenme Dönemi (6.haftadan- 8. haftaya kadar)

– Sütten kesimden sonra 2 hafta boyunca serbest olarak başlangıç yemi kullanılmalı,
– Bu dönemde iyi kaliteli yonca kuru otu ve çayır kuru otu verilmeli,
– Saman, silaj, posaların verilmesi ve meraya çıkarılması önerilmez.
– Temiz su verilmelidir.

Bu Dönemde Dikkat Edilecek Hususlar Nelerdir?

– Yemler buzağının tüketebileceği pelet büyüklüğünde olmalı,
– Bazı ülkelerde kuru ot öğütülerek %20-25 düzeyinde pelete katılmaktadır.
– Ancak sağlıklı işkembe duvarı ve papilla oluşumu için buzağının önünde 7. haftadan itibaren iyi kaliteli kuru ot bulunmalı,
– Yeni uygulamada buzağı başlangıç yeminin, %7.5 – %15’i oranında aynı boyutta kaliteli kuru ot ile karıştırılarak 4. haftadan itibaren kullanılabileceği belirtilmektedir,
– Örneğin 25 kg buzağı başlangıç yemine 2 kg kıyılmış aynı boyutta kuru ot karıştırılarak verilebilir,
– Buzağıyı yağlandırmamak için 8. haftada başlangıç yeminden büyütme yemine geçilmelidir.

Buzağılara 6. Haftaya Kadar Niçin Kaba Yem Verilmez?

– Bu dönemde kaba yemlerin sindirimi düşüktür ve işkembede papillaların gelişimi için gerekli olan uçucu yağ asitlerini ters yönde oluşturur,
– Kuru otlar işkembe duvarında yeni gelişen papillalara traş etkisi yapar,
– Kuru otlar sadece işkembe duvarının kas yapısının gelişimini sağlar.
– Kesif yem ise işkembede sindirim için gerekli olan papilla gelişimini artırır,
– Ancak; fazla kesif yem tüketiminin de işkembe asitliğinin artması sonucu işkembe duvarına zarar vereceği unutulmamalıdır.

4. Büyütme Yemine Geçiş Dönemi (2. aydan 2.5 aya kadar)

– Buzağılara 2. aydan itibaren buzağı başlangıç yemi ile birlikte serbest olarak buzağı büyütme yemi de verilmeye başlanır.
– Geçiş dönemi sonuna doğru başlangıç yemi azaltılarak geçiş yapılır.
– Bu dönem 15 günlük bir alıştırma dönemi olabilir. 2.5 aylık yaştan itibaren buzağılar büyütme yemine geçmiş olur.
– Bu dönemde serbest olarak kaliteli yonca ve çayır kuru otu verilmelidir. Saman, silaj, posalar ve meraya çıkış önerilmez.
– Temiz su verilmelidir.

5. Buzağı Büyütme Yemi İle Beslenme Dönemi (2.5 aydan-5.aya kadar)

– Bu dönemde buzağılara canlı ağırlığının % 2,5-3’ü kadar büyütme yemi verilir,
– Serbest olarak kaliteli yonca ve çayır kuru otu verilmeli,
– Kaba yem kaliteli ise büyütme yemi 1.5-2.0 kg yeterlidir.
– 6. aydan önce silaj verilmesi uygun değildir.
– Temiz su sağlanmalıdır.