Brusella; sığır, koyun, keçi, at, eşek, domuz ve köpek gibi birçok hayvanda yavru atmaya neden olan ve kısırlık yapan bulaşıcı bir hastalıktır. Hastalık hayvanlardan insanlara bulaştığından Veteriner Hekimler, hayvancılıkla uğraşanlar ve kasaplarda hastalık riski oldukça yüksektir.
Hasta hayvanlara ait atık yavru, yavru zarları ve yavru sıvılarının yemlere, meralara ve sulara karışması ile hastalık bir hayvandan diğerine bulaşır. Hasta hayvanlar süt, üreme organından gelen akıntı, idrar ve dışkı ile bol miktarda mikrop saçarak hastalığın yayılmasına sebep olurlar. Hasta boğalar çiftleşme sırasında hastalığı dişi hayvanlara bulaştırırlar.
Hastalık etkeni alındıktan sonra belirtiler 2 hafta ile 1 yıl arasında ortaya çıkmaktadır. Hastalıkta görülen en önemli belirti yavru atmadır. Hastalığa yakalanan hayvanlar gebeliğin 6.-7. aylarında yavru atarlar. Hasta hayvanlardan doğan yavrular ise doğum sonrası ölürler. Hastalığı atlatan inekler bağışıklık kazandıklarından yeniden hastalığa yakalanmazlar, ancak bu hayvanlar yaşamları boyunca sütleri ile mikrobu yaymaya devam ederek hastalığın yayılmasına neden olurlar.
Hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla yavru atan hayvanlar sürüden ayrılmalıdır. Bu hayvanlara ait üreme organı akıntısı, idrar, dışkı, atık yavru, yavru zarı ve sıvıları ile bulaşık ot ve altlıklar toplanarak yakıldıktan sonra ahır ve yemlikler dezenfekte edilmelidir. İlaçlanan ahırlar en az 10-15 gün boş bırakılmalı ve ikinci kez ilaçlama yapıldıktan sonra hayvan konulmalıdır.
Brusella hastalığı bir sürüye girdikten sonra sürünün hastalıktan temizlenmesi oldukça masraflıdır ve uzun zaman alır. Bu nedenle hastalıktan korunma çok önemlidir. Sürüye kontrolsüz hayvan sokulmamalıdır. Hastalığa yakalanan ve teşhisi konulan hayvanlar mecburi kesime tabi tutulurlar. Korunma aşılama ile mümkündür. Dişi danalara 4-8 aylıkken Brusella S-19 aşısı, ergin ineklere ergin Brucella aşısı yapılmalıdır. Yapılan bu aşılar hayat boyu bağışıklık sağlar.
Hastalığın yayılmasını önlemek için ineklere boğa aştırmamak yani tabii tohumlama yaptırmamak, bunun yerine suni tohumlama yaptırmak gereklidir. Hastalıktan şüpheli hayvanlar, üst üste 2 kez yavru atan hayvanlar sürüden çıkarılmalıdır. Yavru atan hayvanlar Veteriner Hekime bildirilmeli, bu hayvanların eşi ve atılan yavru usulüne uygun olarak gömülmelidir. Brusella ihbarı mecburi ve tazminatlı bir hastalıktır.
İnsanların hastalıktan korunması için sütlerin kaynatılarak içilmesi, çiğ sütten yapılan peynirlerin 3 ay geçmeden tüketilmemesi gereklidir.
Brusellozis
10
Şub